Mamy przyjemność zakomunikować, iż Akademia Pióra - Akademia Ochrony Zdrowia przy Uniwersytecie Wrocławskim, znajdująca się na ministerialnym wykazie wydawnictw naukowych I poziomu, wydała w ostatnim czasie następujące publikacje książkowe:
Andrzej Bałandynowicz, Alina Bernadetta Jagiełłowicz,
Izolacja i wykluczenie w systemie sprawiedliwości karzącej. Między sprzeciwem a akceptacją. Zdrowie – Człowiek – Społeczeństwo, t. 2,
Wydawnictwo „Akademia Pióra”, Wrocław 2023, ss. 186.
ISBN 978-83-958599-3-9
Monografia została dofinansowana przez Instytut Filozofii WNS UWr oraz – z Funduszu Norweskiego – przez Ministerstwo Sprawiedliwości.
412 egzemplarzy z całego nakładu (500 egzemplarzy) rozesłano do 206 zakładów karnych w Polsce.
SPIS TREŚCI:
- WPROWADZENIE: NIE ODSUWAJ, PRZYGARNIJ
- ISOLATION AND EXCLUSION IN THE SYSTEM OF PUNITIVE JUSTICE. BETWEEN OPPOSITION AND ACCEPTANCE
- PRAWDA O SOBIE SAMYM
Poznawcze poszukiwania udręczonego umysłu
Wolność w procesach rozwojowych
Indywiduacja
Zdolności przystosowawcze
Szczyt rozwoju i stany patologiczne
- MOWA OSÓB SKAZANYCH
Pole symboliczne ekskluzji
Język werbalny a poznanie
Zafałszowanie treści poznania
Mit permanentnego zagrożenia
Agresja rodzi agresję
- SPOŁECZEŃSTWO ZDEHUMANIZOWANE
Władza karceralna
Represyjność w karaniu
Więzienne mikrośrodowisko
Brutalizacja obyczajów w więzieniu
Stygmatyzacja i banicja skazanego
Potrzeba uleczenia systemu karania
- MECHANIZMY OSOBOWE SKAZANYCH
Świadomość i porażka
Rozdzielność myśli, mowy i czynów
Wyolbrzymiona rola physis
Degradacja uczuć i emocji
- PODMIOTOWA TOŻSAMOŚĆ PRZESTĘPCY
Habitus przestępcy
Samorefleksyjność i samopotwierdzenie
Transgresja i transformacja
Nieprzystosowanie społeczne
Zachowanie zasobów
Atak, walka, rywalizacja
Przewartościowania
Dialog i wzrastanie świadomości
Głód miłości
Empatia i prospołeczność
Niedosyt przeżyć duchowych
- ZAMIAST ZAKOŃCZENIA: KIEDY POKÓJ WEWNĘTRZNY
BIBLIOGRAFIA
NOTA O AUTORACH
WPROWADZENIE: NIE ODSUWAJ, PRZYGARNIJ
(fragmenty)
„Kiedy dogłębnie przyglądamy się życiu, nasuwają się liczne i palące pytania. Ich światłem winny być zawsze aspekty rozwojowe ludzkości, zaś głównym motywatorem – potrzeba rozwiązania problemów przeżywanych przez jednostki ludzkie oraz grupy społeczne. Problemy czasów współczesnych są związane z kryzysem etycznym. Jego materialne podłoże stanowią przede wszystkim patologie, które przejawiają się w postaci zaburzeń mózgowych oraz upośledzeń generowanych przez toksyczne środowiska wszystkich poziomów życia: fizycznego, psychoduchowego, społecznego, przyrodniczego. Wyznacznikami dzisiejszego świata są: nędza, głód, choroby i wyzysk, w kontraście do zuchwałości i buty oraz wręcz nieograniczonego bogactwa i życia ponad miarę decydentów, właścicieli korporacji, przedstawicieli środowisk mafijnych. Wyrażają się one w przestępczości, niekończących się wojnach i kataklizmach oraz w zagrożeniu zagładą. „Pamiętajmy, że kryzys ekologiczny wyzwalany jest kryzysem etycznym – pisał profesor Julian Aleksandrowicz – Naszą podatnością na zło, naszą nieumiejętnością rozwiązywania sprzeczności bez eliminowania bądź uszkadzania przeciwnika, krótkowzrocznością, brakiem poczucia odpowiedzialności i nieczułością na cierpienia każdej formy życia na Ziemi. Jesteśmy częścią przyrody, ale tą częścią myślącą, która los swój i całej biosfery ma w swoich rękach. Jeżeli chcemy przetrwać jako rodzaj ludzki, nauka musi służyć dobru.
(…)
Pilna potrzeba dokonania przekształceń społecznych wymaga konfrontacji z kluczowymi dla człowieka pytaniami: Kim w istocie jest człowiek i jakie przejawia skłonności? Jakie motywy nim kierują? Czy w etycznej analizie problemu sprawiedliwości karzącej wolno się dopuścić podziału ludzi na dobrych i złych: na „ablonitów” i „kainitów”, jak chciał Lipót Szondi? Czy przeszłość i geny w sposób absolutny determinują zachowania człowieka? Czy jednostkowe czyny definiują osobę? Jakie stereotypy i mity kształtują świadomość społeczną w związku z faktami wykroczeń, przestępstw, zbrodni? Czy człowiek ma szansę na totalną przebudowę swojej struktury psychofizycznej i duchowej? Jak jednostki z głębokimi urazami i zaburzeniami przywracać do życia w społeczeństwie? Jaka jest podmiotowa tożsamość przestępcy? Jakie mechanizmy osobowe rządzą jego zachowaniami? Jakie wewnętrzne i zewnętrzne warunki muszą być spełnione, by transformacja człowieka mogła nastąpić? Jak rozumieć zadośćuczynienie za niedozwolony czyn? Jaką rolę w przemianie skazanego odgrywać może wiara i religia, a jaką resocjalizacja? Na czym powinna polegać resocjalizacja, by była skuteczna? Czy w systemie karania można wyrazić zgodę na represje? Czy stygmatyzacja, izolacja i wykluczenie skazanych są dopuszczalne moralnie? Na czym polega współodpowiedzialność społeczna za czyny niedozwolone sprawców? Kto i na jakiej podstawie wyznacza reguły życia wspólnotowego? Jakich reform wymagają systemy sprawiedliwości karzącej?
Bogate piśmiennictwo naukowe i dokumenty, zapiski, pamiętniki sprawców przestępstw, również filmy dokumentalne i fabularne oparte na faktach ukazują sytuację ogólnoświatową, dotyczącą trawiącego ludzkość kryzysu moralnego. W publikacjach tych przedstawiane są rozmaite systemy sprawiedliwości karzącej, w których służby penitencjarne z rozmaitą skutecznością radzą sobie z przestępczością. Główny zaś problem stanowią trudności związane z przywróceniem sprawcy czynu niedozwolonego do życia w społeczeństwie. Jako ilustrację tego aspektu zagadnienia w ostatnim rozdziale niniejszego opracowania przywołujemy historię legnickiego gangstera Pawła Cwynara (ur. 1972). Cwynar zaczął „karierę” przestępcy od zwykłego chuligaństwa. Przeszedł ciężką drogę, aż po awans na gangstera-zawodowca. Pod wpływem doświadczenia religijnego doznał przemiany wewnętrznej i uwolnił się od życia kryminalisty. Obecnie zajmuje się twórczością pisarską oraz działalnością resocjalizacyjną w środowiskach więziennych. W monografii cytujemy fragmenty autobiograficznych zapisków, zawarte w jego powieści Wysłuchaj mnie proszę…”.
Andrzej Bałandynowicz, Alina Bernadetta Jagiełłowicz,
Isolation and Exclusion in the System of Punitive Justice. Between Opposition and Acceptance, Wydawnictwo „Akademia Pióra”, Wrocław 2024, ss. 182.
ISBN 978-83-958599-4-6
Tłumaczenie na język angielski monografii A.B. Jagiełłowicz i A. Bałandynowicza pt. Izolacja i wykluczenie w systemie sprawiedliwości karzącej. Między sprzeciwem a akceptacją oraz wydanie tłumaczenia sfinansowało z Funduszu Norweskiego Ministerstwo Sprawiedliwości.
Planowane jest rozesłanie całego nakładu (116 egzemplarzy) do krajów Unii Europejskiej.
TABLE OF CONTENTS:
INTRODUCTION: DO NOT PUSH AWAY, EMBRACE
- THE TRUTH ABOUT ONESELF
Cognitive search of the Tormented Mind
Freedom in developmental processes
Individuation
Adaptability
Peak of development and pathological conditions
- SPEECH OF THE CONVICTED
Symbolic field of exclusion
Verbal language and cognition
Falsification of cognitive content
Myth of permanent danger
Aggression breeds aggression
- DEHUMANIZED SOCIETY
Carceral power
Repressiveness in punishment
Prison microenvironment
Brutalization of prison customs
Stigmatization and banishment of the convicted
Need for healing punishment system
- PERSONAL MECHANISMS OF CONVICTS
Awareness and failure
Separation of thoughts, speech, and actions
Exaggerated role of physis
Degradation of feelings and emotions
- SUBJECT IDENTITY OF THE CRIMINAL
Habitus of a criminal
Self-reflexivity and self-affirmation
Transgression and transformation
Social maladjustment
Resource conservation
Attack, struggle, competition
Re-evaluation
Dialogue and increasing awareness
Hunger for love
Empathy and pro-community actions
Lack of spiritual experiences
- INSTEAD OF THE ENDING: WHEN THE INNER PEACE
BIBLIOGRAPHY
ABOUT THE AUTHORS
INTRODUCTION:
When we take a closer look at life, many burning questions arise. The background of the questions should always be the developmental aspects of humanity, and the main motivator - the need to solve the problems experienced by individuals and social groups. The problems of modern times are related to the ethical crisis. Its material basis is primarily pathologies, which manifest themselves in the form of brain disorders and impairments generated by toxic environments of all levels of life: physical, psychospiritual, social, natural. The determinants of today's world are: poverty, hunger, disease and exploitation, in contrast to the audacity and arrogance and almost unlimited wealth and excessive living of decision-makers, corporate owners, representatives of mafia circles. They are expressed in crime, endless wars and disasters, and the threat of annihilation.
The reality is appalling. On the one hand, we see a maximum-security penitentiary in Zhytomyr, in the central-western part of Ukraine. There, people are fed boiled bones, with a daily rate of 20 cents to feed one person. Murderers are given murder weapons in the form of knives and axes. A necrophile, in turn, who has raped and killed at least 30 women and children is allowed to marry and have children. On the other hand, we are witnessing perfidy, greed, and the arrogance of companies that get rich on human misery. For example, the manufacturer of the painkiller OxyContin (Purdue Pharma) was accused of criminal acts that caused the opioid crisis in the United States. The company pleaded guilty, among others, of urging doctors to prescribe painkillers to patients in an unjustified manner. The U.S. Centre for Disease Control and Prevention (CDC) has identified massive abuse of opiates, including illicit ones, as recognized in the 1999 to 2019 as the leading cause of death of more than 450 thousand people. The company agreed to pay $8 billion compensation and end its business operations on the U.S. market. Purdue Pharma was about to shut down, but its assets were planned to be used to create a "public benefit company" that would unfortunately still distribute OxyContin, but at the same time produce the drugs needed to combat the opioid crisis. Meanwhile, Purdue Pharma filed for bankruptcy in 2019, and its previous owners (the Sackler family) withdrew more than $10 billion from the company's accounts, which they had placed in family funds.
These are just two of many examples of the collapse of civilization and the total ruin of humanity. These are examples of prudery and hypocrisy, manifested in charity campaigns, giveaways, rehab programs, and rehabilitation adapting to life in a hypocritical society. They show that the state of poverty, degeneration, and crime is consciously, deliberately and premeditatingly maintained by numerous circles of decision-makers. Violent criminals, in fact, externalize the problems they experience in life in their forbidden acts. This mainly points to the morale of the society. Reforms of the penitentiary system are insufficient. What we urge for is a need for change of awareness and universal humanization.
The necessity of social transformation requires a confrontation with the key questions for man: Who is man in fact and what are their tendencies? What are their motives? In the ethical analysis of the problem of punitive justice, is it permissible to divide people into good and bad: "ablonites" and "cainites"? Do the past and genes absolutely determine human behaviour? Do individual actions define man? What stereotypes and myths shape social awareness in relation to the facts of misdemeanours, offense, crime? Does man have a chance for a total reconstruction of his psychophysical and spiritual structure? How to bring back to life in society individuals with deep traumas and disorders? What is the subjective identity of an offender? What personal mechanisms govern their behaviour? What internal and external conditions must be met for human transformation to take place?
How should we understand compensation for an unlawful act? What role can faith and religion play in the transformation of a convict, and what role can rehabilitation play? What should rehabilitation consist of in order to be effective? Is it possible to consent to repression in the punishment system? Is the stigmatization, isolation and exclusion of convicts morally acceptable? What is social co-responsibility for the perpetrators' unlawful acts? Who sets the rules of community life and on what basis? What reforms do punitive justice systems require?
Scientific publications and documents, notes, diaries of perpetrators of crimes, as well as documentaries and feature films based on facts, show the global situation concerning the moral crisis consuming humanity. These publications present different systems of punitive justice in which the penitentiary services deal with crime with varying degrees of success. The main problem is the difficulty of restoring the perpetrator to normal life in society. To illustrate this aspect of the problem, we refer in the last chapter of the monograph to the story of the Legnica gangster Paweł Cwynar (born in 1972). Cwynar began his "career" as a criminal with simple hooliganism. He went through a hard road, up to his promotion to a professional gangster. Under the influence of his religious experience, he underwent an inner transformation and freed himself from the life of a criminal. Currently, he is engaged in writing and rehabilitation activities in prison environments. In the monograph we quote excerpts from his autobiographical notes contained in his novel Hear Me Please...
Alina Bernadetta Jagiełłowicz (red.),
Ból i cierpienie psychiczne człowieka. Filozoficzna podstawa higieny psychicznej. Zdrowie – Człowiek – Społeczeństwo, t. 3,
Wydawnictwo „Akademia Pióra”, Wrocław 2024, ss. 244.
ISBN 978-83-958599-6-0
Monografię dofinansował Instytut Filozofii WNS UWr oraz Zarząd Główny Polskiego Towarzystwa higieny Psychicznej.
50 egzemplarzy zostanie rozesłanych do ośrodków opieki psychiatrycznej.
Monografia została wydana w 122. rocznicę urodzin i 44. rocznicę śmierci Profesora Kazimierza Dąbrowskiego, wybitnego luminarza nauki, polskiego pioniera ruchu higieny psychicznej i twórcy teorii dezintegracji pozytywnej, będących ponadczasowymi dziełami wszechświatowej kultury od egzystencji do esencji transpersonalnej.
SPIS TREŚCI:
PRZEDMOWA
Higiena psychiczna a zachowania destrukcyjne. Filozoficzna konceptualizacja Kazimierza Dąbrowskiego – Andrzej Bałandynowicz
BÓL I CIERPIENIE PSYCHICZNE CZŁOWIEKA. FILOZOFICZNA PODSTAWA HIGIENY PSYCHICZNEJ
- Zdrowie psychiczne a czynniki destrukcyjne i degeneratywne – Redaktor
- Human pain and suffering. The philosophical basis of mental hygiene – Redaktor
- Bartłomiej Tukaj – To, co istotne, i to, co nieistotne
- Jakub Lambrinow – Nie o tym, co wypala, ale o tym, co rozpala. Refleksje na temat powołania lekarskiego
- Jędrzej Mikstacki, Agata Tokarek – Zdrowie jako proces. Filozofia Deleuze'a i Guattariego a adaptacyjna definicja zdrowia.
- Dominik Sewina – Syndrom wypalenia zawodowego. Filozoficzna krytyka zjawiska w kontekście Arendtowskiej kondycji ludzkiej
- Mateusz Woch – Etyka afirmacji jako remedium na egzystencjalną rozpacz. Interpretacja w duchu tomistycznym
- Katarzyna Karaskiewicz – Immanuela Kanta diaita umysłu
- Michał Cholewa – Bezsens, konsumpcja, indywidualizm. O związkach zaburzeń psychicznych i kapitalizmu
- Justyna Jastrzębska – Mobbing w miejscu pracy. Specyfika zjawiska, skutki, prewencja
WPROWADZENIE: Zdrowie psychiczne a czynniki destrukcyjne i degeneratywne
Trzeci tom serii wydawniczej ZDROWIE – CZŁOWIEK – SPOŁECZEŃSTWO poświęcamy bólowi i cierpieniu psychicznemu człowieka. Problem ujmujemy w szerokim kontekście tradycji filozoficznej, myśl ogniskując wokół kilku obszarów poznawczych. Naszym zamierzeniem jest rozszerzenie świadomości prozdrowotnej Czytelnika; odsłonięcie potencjałów i sprawności rozwojowych; wskazanie na możliwość przeciwstawienia się czynnikom destrukcyjnym i degeneratywnym.
Przy okazji podejmowanej problematyki chcemy upamiętnić naukową działalność Profesora Kazimierza Dąbrowskiego, polskiego pioniera ruchu higieny psychicznej. Dlatego w Przedmowie autorstwa Andrzeja Bałandynowicza oraz Aliny Jagiełłowicz, zatytułowanej „Higiena psychiczna a zachowania destrukcyjne. Filozoficzna konceptualizacja Kazimierza Dąbrowskiego”, przedstawiamy kompendium wiedzy na temat teorii dezintegracji pozytywnej oraz filozofii rozwoju tego wybitnego luminarza nauki.
W pierwszym module monografii i pierwszym jego rozdziale, zatytułowanym „To, co istotne, i to, co nieistotne”, Bartłomiej Tukaj podejmuje zagadnienia metodologiczne, aby pomóc specjalistom zajmującym się szeroko rozumianym zdrowiem umysłowym uniknąć w praktyce zawodowej przynajmniej niektórych błędów. Omówiona przez niego m.in. odrębność metodologiczna rozmaitych dziedzin wiedzy, zwrócenie uwagi na konieczność odejścia od pozytywistycznego paradygmatu „prawidłowości” oraz wskazanie, że człowiek istnieje w relacjach do siebie, świata i Boga, pozwala przejść do kolejnej, bardziej szczegółowej odsłony problemu metodologii – dotyczącej medycyny oraz pomocy lekarskiej i terapeutycznej. Jakub Lambrinow – obecnie lekarz rozpoczynający karierę zawodową – w rozdziale „Nie o tym, co wypala, ale o tym, co rozpala. Refleksje na temat powołania lekarskiego” przedstawia dogłębną filozoficzną analizę problemu (po)wołania lekarza. Nawiązuje do myśli Władysława Biegańskiego, Andrzeja Szczeklika, Maxa Schelera, Nicolaia Hartmanna. Zajmuje się prawidłowym podejściem pracowników służby zdrowia do bólu i cierpienia. Otwiera tym dyskurs wokół problemów związanych z chorobocentryzmem medycyny oraz z definiowaniem zdrowia i choroby.
Drugi moduł otwierają: Jędrzej Mikstacki i Agata Tokarek rozdziałem „Zdrowie jako proces. Filozofia Deleuze'a i Guattariego a adaptacyjna definicja zdrowia”. Postulują oni redefinicę pojęcia „zdrowie” – miałoby ono obejmować zdolność do adaptacji i samodzielnego radzenia sobie z wyzwaniami społecznymi, fizycznymi, emocjonalnymi. W nawiązaniu do koncepcji Gillesa Deleuze’a i Feliksa Guattariego poddają krytyce opracowaną przez WHO definicję pojęcia „zdrowie”. Podnoszą kwestię procesualności i transwersalności zdrowia. Natomiast przedmiotem analizy filozoficznej Dominika Sewiny jest problem szczegółowy zdrowia psychicznego. Dotyczy wypalenia zawodowego w związku z kontrowersjami związanymi z metodologią jego badania. W rozdziale „Syndrom wypalenia zawodowego. Filozoficzna krytyka zjawiska w kontekście Arendtowskiej kondycji ludzkiej” zajmuje się m.in. brakiem spójnej definicji wypalenia zawodowego; przesądami i stereotypami rzutującymi na objaśnianie tego zjawiska; dominacją empirycznych badań ankietowych; sztucznego „wypreparowania” wypalenia zawodowego z całościowo ujmowanej psychospołecznej kondycji współczesnego człowieka.
Treści zawarte w dwóch pierwszych modułach pozwalają na jeszcze większe uszczegółowienie problemu – ujęcie korelacji zdrowia i choroby w świetle higieny psychicznej. Mateusz Woch w rozdziale „Etyka afirmacji jako remedium na egzystencjalną rozpacz. Interpretacja w duchu tomistycznym” problem odnosi do filozofii św. Tomasza z Akwinu oraz XX-wiecznych przedstawicieli tradycji tomistycznej. Stanowią one podstawę dla propozycji etyki uniwersalnej Władysława Stróżewskiego. W tej teoretycznej optyce postuluje odejście od mowy o zdrowiu na rzecz stanu pożądanego, także odejście od paradygmatu wykrywania i opisu prawidłowości na rzecz powrotu do scholastycznej koncepcji dążności. Taka zmiana myślenia ma się przyczynić do skuteczniejszego przeciwdziałania patologiom psychospołecznym. Natomiast Katarzyna Karaskiewicz w rozdziale „Immanuela Kanta diaita umysłu” omawia założenia diety umysłu, sformułowane przez Immanuela Kanta. Przedstawia stoicki i augustyński wpływ na interpretację apatii oraz zagadnienie pełni augustyńskiej w kontekście bycia człowiekiem prawdziwie rozumnym. Stawia ważne pytanie, jak procesualność diety umysłu prowadzi człowieka w jego codziennym życiu.
W czwartym module monografii dominuje społeczno-ekonomiczny wątek zdrowia psychicznego. Michał Cholewa w rozdziale „Bezsens, konsumpcja, indywidualizm. O związkach zaburzeń psychicznych i kapitalizmu” zauważa, że na stany depresyjne czy przewlekły stres narażona jest głównie klasa średnia. Ludzie w dobie kapitalizmu działają analogicznie do prywatnych przedsiębiorstw: kierują się własnym interesem. Życie w ciągłym napięciu, niepewność zatrudnienia, wymagana ciągła gotowość do działania w dobie pracy zdalnej skutkują zaburzeniami psychicznymi. Równocześninie propagowany przez różne nurty coachingowe nieograniczony woluntaryzm stwarza zagrożenie dysfunkcyjności i niskiego poczucia wartości, co stanowi prefigurację depresji. W świetle socjologii, psychologii i pedagogiki problem zaburzeń psychicznych związanych z czynnikami degeneratywnymi rozwija Justyna Jastrzębska w rozdziale „Mobbing w miejscu pracy. Specyfika zjawiska, skutki, prewencja”.
Sens istnienia manifestuje się w działaniu i w relacjach ze środowiskiem. Ze względu na potrzebę przeżywania życia w pełni wartościowego pod względem jakościowym, podjęte w niniejszym tomie problemy dla współczesnego człowieka są fundamentalne. Stoimy na stanowisku, że obowiązkiem każdego człowieka jest poważnie zająć się problemem zapobiegania czynnikom patogennym, a te już wygenerowane skutecznie eliminować. Stawką jest bowiem nie tylko dobra jakość życia, ale przetrwanie.
*
Serdecznie gratulujemy!